Wstęp
Projekt prowadzony jest od 15 lat dla Sciences Po, a w tym roku po raz pierwszy zmierzyliśmy poziom zaufania w polskim społeczeństwie. Jak się okazało, zaufanie polityczne jest w Polsce istotnie niższe niż w innych krajach UE (Francja, Niemcy i Włochy), objętych badaniem.
Ogólny wniosek płynący z badania rezonuje z wynikami innych badań i obserwacji polskiego społeczeństwa – nadal jesteśmy mniej ufni od innych nacji europejskich. Bardzo ciekawe okazują się wyniki szczegółowe. Jak można się domyślić, w największym stopniu ufamy swoim bliskim (zaufanie wobec rodziny deklaruje 82% Polaków), a jednak, inaczej niż można by sądzić, wcale nie jesteśmy w tym względzie liderami – w innych krajach ten wskaźnik wynosi 92-93%.
A im mniej znamy innych członków społeczeństwa, tym bardziej jesteśmy ostrożni – tylko 49% z nas ufa sąsiadom, 35% osobom innej narodowości, a 31% wyznawcom innych religii. W każdym wypadku wyniki te są aż o 20-30 punktów procentowych niższe niż w innych krajach. Czy to znaczy, że jesteśmy nastawieni ksenofobicznie? Niekoniecznie, Polska pozostaje nadal państwem stosunkowo monokulturowym – przeciętnie znamy niewiele osób innych narodowości czy innych religii, co w naturalny sposób wpływa na to, że nie mamy wielu okazji, by nabrać do nich zaufania.
Badanie było realizowane w Polsce 3 miesiące po wyborach, a miesiąc po zmianie władzy. Ten specyficzny moment z pewnością wpłynął na wyniki odnoszące się do naszego stosunku do polityki, a także ogólnego samopoczucia. Polacy zadeklarowali duże zainteresowanie polityką, a jednocześnie najwięcej z nas – w porównaniu do innych nacji – określało stan swojego ducha jako spokój czy dobre samopoczucie.
Nie oznacza to jednak, że nagle nabraliśmy pełnego zaufania do polityków i jesteśmy zadowoleni z sytuacji politycznej. Tylko ok. 1/4 z nas ocenia polskich polityków jako raczej uczciwych (pozostali uznają ich za raczej skorumpowanych), analogiczny niski odsetek odpowiedzi wskazuje na zaufanie badanych wobec rządu, Senatu czy Sejmu. Dla każdego z tych pytań wyniki te są istotnie niższe niż w innych krajach Unii Europejskiej.
Mimo wszystko, aż 84% Polaków pozytywnie ocenia demokrację jako system polityczny (co jest mniej więcej zbieżne z deklaracjami w innych krajach), a 80% wierzy, że udział w wyborach może realnie wpływać na rzeczywistość (co stanowi wskaźnik nieco wyższy niż w innych krajach).
To tylko wybrane wyniki z raportu, który odnosi się w sposób bardzo szczegółowy do naszego zaufania do poszczególnych osób, organizacji i instytucji, a także rysuje diagnozę naszego samopoczucia społecznego na tle systemu politycznego.
Jak mówi Nicolas Curtelin, Dyrektor Generalny OpinionWay Polska, „Szczegółowe badanie zaufania politycznego jest szczególnie ważne w czasach populizmu i globalnego kryzysu demokracji. Bardzo cieszę się, że od tego roku prowadzimy badanie także w Polsce, korzystajac z doświadczenia wybitnych ekspertów politologicznych z Sciences Po”.
Grupa OpinionWay już od 15 lat przeprowadza badanie Barometr zaufania politycznego. Od początku projekt realizowany jest we Francji, we współpracy z CEVIPOF (centrum badań politycznych przy Sciences Po, jednej z francuskich grandes écoles). Z czasem do badania zostały włączone Niemcy i Włochy. W tym roku po raz pierwszy przeprowadziliśmy badanie w Polsce.
Chcesz uzyskać więcej informacji na temat tego studium przypadku?
